เขตสุขภาพเพื่อประชาชนภาคใต้

สมาคมอาสาสร้างสุขหนุนเสริม 60 ครูอาสาร่วมพัฒนา 800 เยาวชนมีอาชีพ เพิ่มรายได้

สมาคมอาสาสร้างสุข ร่วมกับกองทุนเพื่อความเสมอภาคทางการศึกษา (กสศ.) ชวนแกนนชุมชนเป็นครูอาสาสร้างกระบวนการเรียนรู้อาชีพ ภายใต้แนวคิด “รวมกลุ่ม สร้างโอกาส เรียนรู้อาชีพที่สนใจ”  คาดว่าจะสามารถสนับสนุนครูอาสาใน 4 จังหวัดนำร่อง 60 คน เพื่อพัฒนาเด็กและเยาวชนนอกระบบการศึกษาให้ได้มีโอกาส ทักษะ และช่องทางด้านอาชีพได้อย่างน้อย 800 คน ภายในต้นปี 2564 นี้

น้องซี หรือ นางสาวอาซีม๊ะ ดามาลอ ผู้ประสานงานด้านงานเยาวชน สมาคมอาสาสร้างสุข เล่าว่า สมาคมฯ ภายใต้การสนับสนุนจาก กสศ.  กำลังดำเนินโครงการ “สนับสนุนการพัฒนาครูและเด็กนอกระบบการศึกษาโดยเครือข่ายเชิงพื้นที่ : พื้นที่ภาคใต้ตอนกลาง”  ตั้งเป้าสร้างกระบวนการเรียนรู้ทักษะอาชีพแก่เด็กและเยาวชนนอกระบบการศึกษา ให้ได้มีโอกาสริเริ่มอาชีพที่ตนเองสนใจ อาจจะเป็นอาชีพหลักหรืออาขีพเสริมก็ได้  ตามความถนัดหรือสนใจในพื้นที่ของตนเอง

“สำหรับเด็กที่อยู่นอกระบบการศึกษา เช่น น้อง ๆ ที่ยังเรียนไม่จบการศึกษาภาคบังคับ ไม่ว่าจะด้วยสาเหตุอะไรที่ทำให้ไม่จบ ม.3 พวกเขาคือคนที่ขาดโอกาสทางการเรียน เรามองว่าเขาควรได้รับการส่งเสริมเป็นพิเศษ​เพื่อลดความเหลื่อมล้ำ จากการที่น้อง ๆ สมัครเข้ามาก็มีทั้งที่ไม่จบชั้นประถมศึกษา ไม่จบ ม.3 หรือเด็กที่ยังไม่เคยได้เรียนชั้นประถม อย่างน้อง ๆ ชนเผ่ามานิ

ในช่วงแรกนี้ ทางโครงการมุ่งไปที่การสนับสนุนเด็กวัยรุ่น ไปจนถึงอายุ 21 ปี ให้ได้มีทักษะด้านอาชีพที่เขาสนใจ แต่สำหรับเด็กเล็ก เราก็มุ่งไปที่การจัดการเรียนรู้ที่เหมาะกับวัยได้เหมือนกัน เด็กแต่ละคน แต่ละกลุ่ม หรือแต่ละพื้นที่ก็มีความต้องการและข้อจำกัดต่างกัน เราจึงต้องมองหาผู้ใหญ่ในชุมชน มารับบทบาท ครูอาสา หรือพี่เลี้ยง คอยกำกับดูแลน้อง ๆ ในพื้นที่ด้วย"

สำหรับบทบาทของครูอาสาดังกล่าว ไม่ใช่เป็นครูที่มาจัดกระบวนการเรียนการสอนเด็กที่เข้าร่วมโครงการ แต่เป็นคนที่จะร่วมชวนน้อง ๆ วางแผนการพัฒนากระบวนการพัฒนาการเรียนรู้  ให้เด็กได้มองเห็นความสนใจ ความถนัด หรือความชอบของตัวเอง ก่อนจะวางแผนเรื่องการจัดการเรียนรู้ด้านอาชีพที่เหมาะสม แล้วส่งเสริมให้สามารถริเริ่มอาชีพเสริมหรืออาขีพหลักเล็ก ๆ ได้

สมาคมฯ ได้เฟ้นหาพี่เลี้ยงในจังหวัดสงขลา ตรัง พัทลุง สตูล รวม 60 คน ที่ทำงานด้านเด็กและเยาวชนในพื้นที่อยู่แล้ว โดยเชื่อว่าพวกเขาเหล่านี้จะเป็นคนที่เข้าใจเด็กในพื้นที่ได้ดีที่สุด สามารถจัดกระบวนการเรียนรู้ที่เหมาะกับบริบทพื้นที่ได้ และดูแลเด็กที่เข้าร่วมโครงการได้ในระยะยาว

“ครูอาสาไม่ใช่คนที่จะมาสอนเด็กด้วยตนเอง เพราะเด็กแต่ละคนหรือแต่ละกลุ่มอาจมีความต้องการต่างกัน จำเป็นที่จะต้องหากระบวนการพัฒนา หรือหาวิทยากรเพื่อมาตอบสนองการเรียนรู้ที่ต่างกัน ซึ่งครูอาสาที่เป็นคนในพื้นที่จะเข้าใจเด็กได้ดี และประสานงานกับวิทยากรภายนอกเข้าไปพัฒนาเด็กได้”

สำหรับการสนับสนุนให้เด็กที่เข้าร่วมโครงการสามารถดำเนินกิจกรรมตามความสนใจของตนเองได้ สมาคมอาสาสร้างสุขจะสนับสนุนงบประมาณรายหัวสำหรับเด็กแต่ละคน จำนวน 3,000 บาท เพื่อให้เป็นทุนตั้งต้นในการเรียนรู้ด้านอาชีพ อย่างไรก็ตาม ด้วยธรรมชาติของเด็กที่มักสนใจทำกิจกรรมกลุ่มมากกว่าทำคนเดียว ทางโครงการฯ จึงเน้นให้เด็กได้รวมกลุ่มกัน มองหาความสนใจร่วมกัน แล้วขอรับการสนับสนุนงบประมาณเป็นกลุ่ม จะช่วยเพิ่มโอกาสสำเร็จ และจำนวนเงินที่เพิ่มขึ้นจะช่วยให้น้อง ๆ มีเงินทุนมากขึ้นด้วย

หากน้องๆ มีความสนใจร่วมกัน แล้วรวมกลุ่มกันได้รวม 5-10 คน ก็จะทำให้ได้งบรวมกันเป็น 15,000-30,000 บาท ก็จะทำให้ครูอาสาจัดกระบวนการเรียนรู้ได้หลากหลาย และเป็นเงินลงทุนในการประกอบอาชีพของน้อง ๆ ได้อีกด้วย

ผลสำเร็จของโครงการนี้ เราไม่ได้คาดหวังเพียงเด็กได้ผ่านกระบวนการเรียนรู้ แต่คาดหวังไปถึงเขามีทัศนคติที่ดีต่ออนาคตของตัวเอง  สามารถสร้างอาชีพหรือรายได้เพิ่มขึ้น รวมทั้ง ครูอาสาที่มาเข้าร่วมโครงการเองก็ต้องมีทักษะในการเป็นพี่เลี้ยง กำกับติดตามและดูแลเด็กให้เกิดการเปลี่ยนแปลงที่วัดผลได้อีกด้วย

ทั้งนี้ ยังมีหน่วยงานอื่น ๆ ที่มีภารกิจเดียวกันนี้ ดำเนินโครงการในลักษณะเดียวกัน พร้อมกันท้ังภาคใต้และ ภูมิภาคอื่น โดยคาดว่าภายในเดือนเมษายน 2564 จะสามารถสร้างเสริมโอกาสและสนับสนุนเด็กนอกระบบการศึกษาได้ รวม 4,500 คน ในภาคใต้ และกว่า 25,000 คนจากทั้งประเทศ ติดตามความก้าวหน้าจากกิจกรรมของน้อง ๆ ได้ที่ เพจ  ศูนย์อาสาสร้างสุข -ภาคใต้

นิพนธ์ รัตนาคม  รายงาน