เขตสุขภาพเพื่อประชาชนภาคใต้

ทบทวนเพื่อก้าวต่อ "งานสร้างสุขภาคใต้"

เมื่อต้นเดือนสิงหาคมที่ผ่านมาขบวนการสร้างสุขภาวะพื้นที่ภาคใต้ รวมพลังของภาคีเครือข่ายทั้งภาคประชาสังคม ภาควิชาการ ภาคสื่อมวลชน และภาครัฐ กันในงาน "สร้างสุขภาคใต้ ครั้งที่ 13" ณ ศูนย์ประชุมนานาชาติเฉลิมพระเกียรติ ม.สงขลานครินทร์ วิทยาเขตหาดใหญ่  กับกระบวนการที่ผสมผสานการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ทำงานสร้างสุขภาวะในมิติต่าง ๆ กับเป็นกระบวนขับเคลื่อนนโยบายสาธารณะร่วมกัน

ประเด็นความมั่นคงทางสุขภาพ ประเด็นความมั่นคงของมนุษย์ ประเด็นความมั่นคงทางทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม และประเด็นความมั่นคงทางอาหาร เป็น 4 ประเด็นเสาหลัก ที่ได้ชักชวนภาคส่วนต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง

เกือบ 2 เดือนภายหลังจากการจัดงานจึงได้เกิดเวทีนี้ขึ้น ทีมคณะทำงาน ทีมวิชาการ และแกนนำเครือข่ายประเด็นที่เกี่ยวข้องจึงได้ถูกนัดหมายมาประชุมร่วมกันในวันที่ 28-29 กันยายน 2566 ณ จังหวัดตรัง  เพื่อสรุปบทเรียนงานสร้างสุขภาคใต้ครั้งที่ผ่านมาที่จังหวัดตรัง พื้นที่เป้าหมายเป็นเจ้าภาพจัดงานสร้างสุขภาคใต้ครั้งที่ 14

กระบวนการชวนทีมคณะทำงานทั้ง 4 ประเด็นได้ทบทวนการทำงานในครั้งที่ผ่านมา

สำหรับกลุ่มประเด็นความมั่นคงทางทรัพยากรธรรมชาติ เริ่มจากการทบทวนถึงประเด็นและผู้คนที่เกี่ยวข้อง เราพบว่า ประเด็นย่อยท่องเที่ยวโดยชุมชน ประเด็นย่อยการจัดการภัยพิบัติ เป็นเพียงแค่ส่วนหนึ่งของประเด็นที่มีการขับเคลื่อนในระดับภาคอีกหลายหลาย อาทิ ประเด็นที่ดิน ประเด็นการจัดการทรัพยากรทะเลชายฝั่ง ประเด็นธนาคารต้นไม้ ประเด็นประมงพื้นบ้าน ประเด็นการจัดการขยะ ประเด็นกัดเซาะชายฝั่ง  เป็นต้น วิเคราะภาคียุทธศาสตร์ที่เข้ามามีส่วนร่วม / และภาคีที่ควรเข้ามาสนับสนุน

ชวนกันวิเคราะห์กลไกคณะกรรมการระดับจังหวัดที่เกี่ยวเนื่องกับการจัดการฐานทรัพยากรฯซึ่งเราพบว่ามีมากมายหลายคณะแทบไม่รู้จัก

ชวนทบทวนกระบวนการพัฒนาโมเดลการทำงานต้นแบบกรณี "ศาลาด่านโมเดล" กับ "มะรุ่ยแห่งความสุข"  ที่เป็นสารตั้งต้นสำคัญในเวทีงานสร้างสุขครั้งที่ผ่านมาในประเด็นการจัดการฐานทรัพยากรธรรมชาติว่ามีการดำเนินการอย่างไร

ผลลัพธ์การเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้น และถ้าอยากให้ขยายผลเชิงนโยบายควรต้องทำอย่างไร

สำหรับกลุ่มประเด็นความมั่นคงทางฐานทรัพยากรธรรมชาติฯ มีข้อเสนอแนะสำคัญ คือ หนึ่งควรมีฝันที่ใหญ่ขึ้นของประเด็นและเป็นสมบัติของทุกคน "ชุมชนท้องถิ่นมีสิทธิในการจัดการฐานทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม"

กลไกเชิงอำนาจที่ต้องเข้าไปจูน/เชื่อมต่อ คือ ระดับประเทศ คือ กรรมการกระจายอำนาจ  ระดับภาค คือ กรรมการพัฒนาภูมิภาค และ ในระดับจังหวัดควรมีการผลักดันในระดับจังหวัดให้มีกลไกกรรมการจัดการทรัพยากรธรรมชาติชุมชน

แต่ละกลุ่มขบคิดกันหนักหน่วงพอสมควร

มีการนำเสนอประเด็นกลุ่มในเช้าวันที่ 29 กันยายน และร่วมแลกเปลี่ยนและให้ข้อเสนอแนะทั้งจากแกนนำเครือข่าย และ ผู้ทรงคุณวุฒิในเวที แบบonsite พี่โต้งจาก สสส. น้องอุ้ม  และแบบออนไลน์ พี่ตุ่น บัณฑิต  พี่จารึก จาก สช. และมี อ.พงค์เทพ ช่วยสรุปประเด็น

ข้อเสนอสำคัญที่ชวนคิดต่อ อาทิ

-งานสร้างสุขภาคใต้ กับ งานการพัฒนานโยบายสาธารณะทำให้เป็นเรื่องเดียวกัน

-กลไกการทำงานที่มีอยู่ มัน function หรือไม่ จะใช้ให้เป็นประโยชน์ได้อย่างไร

-งานสื่อสารสาธารณะกับสังคมต่อจากนี้ที่จะสร้างการเรียนรู้และแรงกระเพื่อมให้การขับเคลื่อนขยายผลเชิงนโยบายได้จริงและมากขึ้นได้อย่างไร

ถ้าเรื่องง่าย ๆ คงไม่มาถึงพวกเราเป็นแน่

ข้อสรุปเนื้อหาประเด็นต่าง ๆ ได้เค้าโครง แต่การไปเติมหน้าตา จมูก ให้ชัด เป้าหมายตัวชี้วัดสำคัญของแต่ละประเด็นจะเอาแค่ไหน  ซึ่งยังต้องมีการไปปรึกษาหารือกันต่อกับผู้ที่เกี่ยวข้อง

ทบทวนเพื่อก้าวต่อ "สร้างสุขภาคใต้ ภาคใต้แห่งความสุข"

#สร้างสุขภาคใต้

#ภาคใต้แห่งความสุข

เชภาดร จันทร์หอม บันทึกเรื่องราว