เขตสุขภาพเพื่อประชาชนภาคใต้

ความมั่นคงทางอาหารภาคใต้  ความมั่นคงทางอาหารตรัง

ความมั่นคงทางอาหาร 1 ใน วาระสำคัญของการขับเคลื่อนไปสู่ภาคใต้แห่งความสุข

ประเด็นนี้ถูกหยิบยกมาพูดคุยปรึกษาหารือ เชื่อมคน เชื่อมเครือข่ายที่เกี่ยวข้องทั้งหน่วยงานภาครัฐ ภาควิชาการ และภาคประชาสังคม

มีการทำงานทั้งการสังเคราะห์บทเรียนรูปธรรมพื้นที่ดี ๆ การแลกเปลี่ยนเรียนรู้ของผู้คนที่เกี่ยวข้อง  การวิเคราะห์สถานการณ์พื้นที่ ต้นทุนศักยภาพ ปัญหา อุปสรรค  และพัฒนาไปสู่ข้อเสนอเชิงนโยบายผ่าน "งานสร้างสุขภาคใต้" มาต่อเนื่อง

เสาร์ที่ผ่านมาทาง พี่เผือก  Taweewat Kruasai นายกสมาคมประชาสังคมชุมพร หนึ่งในหัวขบวนสำคัญในประเด็นนี้พร้อมทีมงาน ได้วาระสัญจรมาพูดคุยกับทีมตรังเพื่อชวนต่อภาพรวมและชวนทีมตรังออกแบบเพื่อช่วยกันขยับขับเคลื่อนร่วมกัน

ทีมตรังที่เข้าร่วมก็มีพี่บุ๋ม นางสาวสุวณี ณพัทลุง จากสมัชชาสุขภาพจังหวัดตรัง พี่เอี้ยง Samran Samathi และ อ.พิเชตวุฒิ Chet Nillaor จาก ม.อ.ตรัง หัวขบวน U2T ม.อ ตรัง
ในช่วงต้นพี่เผือกช่วยทบทวนภาพหลักคิดสำคัญในประเด็นความมั่นคงทางอาหาร ซึ่งประกอบด้วย

1)อธิปไตยทางอาหาร

2)หลักประกันของชีวิต

3)การจัดความสัมพันธ์ใหม่ ระหว่างผู้ผลิต ผู้บริโภค ผู้ประกอบการ
4)ฺBCG+SDG

โดยสำหรับรูปธรรมความมั่นคงทางอาหารก็ประกอบด้วย 6 ประเด็นย่อย

1)เกษตรสุขภาพ/เกษตรกรรมยั่งยืน

2)การฟื้นฟูระบบนิเวศ (ธนาคารต้นไม้ / ฝายมีชีวิต)

3)พันธุกรรมและพืชอัตลักษณ์

4)สุขภาวะชาวสวนยาง/ยางยั่งยืน

5)ประมง

6)การพัฒนาโครงข่ายความร่วมมือระดับภาค

โดยในปีนี้ก็จะมีแผนงานที่จะมาหนุนเสริมขบวนภาคใต้ มีชุมชนสีเขียวพัฒนายั่งยืน (สภาพัฒน์ฯ) ซึ่งจะขยับผ่าน

• สวนยางยั่งยืน
  

• ประมงยั่งยืน
  

• เกษตรอัตลักษณ์ อาทิ ข้าว สมุนไพร

นอกจากนี้ก็มีแผนปี 2565  ของทาง การยางแห่งประเทศไทย (กยท.) มีแนวนโยบายที่จะลงมาสนับสนุนพื้นที่

• สวนยางยั่งยืนต้นแบบ
  

• ศูนย์เรียนรู้สวนยางยั่งยืน

• ปัจจัยการผลิต/เทคโนโลยี
  

• สมัชชาสวนยางยั่งยืน

หลังจากนั้นทีมตรังช่วยกัน mapping ปักหมุดพื้นที่รูปธรรมที่เกี่ยวข้อง

ซึ่งมีทั้งต้นทุนภายใต้การขับเคลื่อนมติสมัชชาสุขภาพสุขภาวะคนตรังยั่งยืนด้วยการดูแลนาข้าว (ตั้งแต่ปี 2557 ) + พื้นที่การทำงาน U2T ม.อ.ตรัง ที่ลงมาขยับกันโดยเฉพาะโซนตรังนาในปี 2564 และพื้นที่เป้าหมาย 2565

ที่ประชุมช่วยกันสะท้อนข้อค้นพบจากการไปขยับกับตรังนาในช่วงที่ผ่านมา

• ผู้นำกลุ่มทำนาส่วนใหญ่ โดยเฉพาะถ้าเป็นกลุ่มผู้นำทางการจะไม่ค่อยมีเวลาในการมาประชุมแลกเปลี่ยนเรียนรู้กับเครือข่าย
  

• กลุ่มทำนาขาดคนรุ่นใหม่เข้ามาทำงานเชื่อมต่อ
  

• คนทำนาสูงอายุที่ทำไม่ไหวปล่อยพื้นที่นาให้คนทำนาที่ทำไหวเช่าทำแทนและขอแบ่งปันข้าว

• พื้นที่ทำนามีการใช้ประโยชน์นาข้าวประมาณ 6 เดือน อีก 6 เดือนส่วนใหญ่ปล่อยทิ้งไว้
  

• ปัญหาการจัดการน้ำ
  

• หน่วยงานรัฐส่วนใหญ่พร้อมในการหนุนเสริม / เพียงแต่วิธีการทำงานส่วนใหญ่เป็นไปในรูปแบบเดิม

• กลุ่มทำนาหลายกลุ่มได้โอกาสจากนโยบาย/โครงการภาครัฐช่วยสนับสนุนกลุ่มให้แข็งแรงขึ้น มีทางเลือกมากขึ้น เช่น การสนับสนุนเครื่องมือรถจักรมาช่วยในการทำนา การเก็บเกี่ยวผลผลิต อาทิ จากแต่เดิมต่อรอรถเกี่ยวข้าวจากภาคกลาง ปัจจุบันตรังในพื้นที่ก็มีหลายตัวพึ่งตนเองได้มากขึ้น  / แต่ก็มีเรื่องการบริหารจัดการภายในกลุ่มบางกลุ่มที่อาจจะยังไม่ได้ตอบโจทย์การลดต้นทุนการผลิตเท่าที่ควร

โจทย์/ความท้าทายในการขยับตรังนา

• การพัฒนาคนรุ่นใหม่ / แกนนำแถว 2 ในพื้นที่

• การเพิ่มพื้นที่การผลิตหลังฤดูกาลเก็บเกี่ยว

• การใช้เครื่องมือแผนพัฒนาร่วมกับท้องถิ่นเพื่อสนับสุนนการพัฒนาสุขภาวะชาวนา
  

• การพัฒนาเป็นผู้ประกอบการ
  

ช่วงท้ายช่วยกันหารือเพื่อการก้าวต่อขยับความมั่นคงทางอาหารตรัง

• การเพิ่มข้อมูลช่วย mapping กลุ่มเครือข่ายที่เกี่ยวข้องนอกเหนือจากตรังนา ทั้งกลุ่มประมง กลุ่มสวนยาง  กลุ่มผู้ประกอบการสังคม กลุ่มเศรษฐกิจและทุน(พอช.)
  

• การเปิดวงเปิดพื้นที่ให้กลุ่มเครือข่ายที่เกี่ยวข้องของตรังทั้งภาครัฐ ภาควิชาการ และภาคประชาสังคม ได้มาเห็นข้อมูลมาต่อภาพร่วมกัน และชวนมองกันไปข้างหน้า ระดับจังหวัด ระดับภาค
  

• โจทย์การพัฒนาเป็น "ผู้ประกอบการ" เป็นประเด็นร่วม
  

ปกติตรังเราขึ้นชื่อเรื่อง "ยอน" เพื่อน  รอบนี้เพื่อนมา "ยอน" ถึงที่  ภายใต้

ต้นทุนพื้นที่ปฏิบัติการที่กระจายตามฐานทรัพยากรวิถี เขา ป่า นา เล หลาด

ต้นทุนการทำงานทีมสมัชชาสุขภาพตรังแบบสานพลังเครือข่ายของจังหวัดตรังที่ทำกันมาอย่างต่อเนื่อง

ต้นทุนภาควิชาการหลายสถาบัน โดยเฉพาะ ม.อ.ตรัง ที่เริ่มลงมาคลุกการทำงานกับพื้นที่มากยิ่งขึ้น

ต้นทุนการทำงานหน่วยงานภาครัฐที่มีเป้าหมายใช้ชุมชนพื้นที่เป็นฐาน

กับวิสัยทัศน์ "ตรังเมืองพัฒนาคุณภาพชีวิตที่ดีและยั่งยืน"

หลังจากนี้โปรดติดตาม

ก้าวต่อไป

ก้าวความมั่นคงทาอาหารจังหวัดตรัง

ก้าวตรังเมืองพัฒนาคุณภาพชีวิตที่ดีและยั่งยืน

เชภาดร จันทร์หอม  บันทึกเรื่องราว  29 ม.ค.65  ร้านทางเลือก จ.ตรัง

#ความมั่นคงทางอาหาร

#ตรัง

#เมืองคุณภาพชีวิตที่ดีและยั่งยืน

#ภาคใต้แห่งความสุข